علل ، علائم و درمان سرطان پوست تهیه شد
چه کسانی در معرض سرطان پوست هستند؟
سرطان پوست، سرطانی است که خیلی بی‌سر و صدا از راه می‌رسد، به کندی پیشرفت می‌کند، اما می‌تواند تبدیل به یک بیماری بدخیم شود. سرطان پوست آنقدر در ایران شایع است که رتبه اول را میان مردان مبتلا به سرطان از آن خود کرده میان زنان ایرانی مبتلا به سرطان هم، بعد از سرطان سینه در جایگاه دوم شیوع قرار دارد.
بالا بودن آمار ابتلا به سرطان پوست در کشور، به موقعیت جغرافیایی ایران بر می‌گردد که تابش نور خورشید و پرتوگیری در کشور زیاد است. حتی اگر به دلیل نور خورشید، به سرطان پوست مبتلا نشویم باز احتمال ابتلا به پیرپوستی و آب مروارید زیاد است. شاید جالب باشد که بدانید در محافل چشم پزشکی دنیا گفته میشود ایران روی مدار کاتاراکت یا همان آب مروارید قرار دارد که یکی از اصلی‌ترین دلایل آن، پرتوهای فرابنفش است.
زندگی در سرزمین نورگیر و پر آفتاب ما، خودبه‌خود احتمال ابتلا به سرطان پوست را بالا می‌برد اما عواملی هستند که باعث می‌شوند بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان قرار بگیریم. این عوامل عبارتند از: روشن بودن رنگ چشم و رنگ پوست، زندگی در ارتفاعات، تغذیه نامناسب، زمینه خانوادگی سرطان، داشتن سابقه پرتو درمانی و برنزه‌کردن پوست و از همه مهم‌تر، مراقبت نکردن از پوست.
شاید جالب باشد که بدانید مهاجرت از مناطق کم نور به مناطق پرنور هم می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را در شما افزایش دهد؛ چرا که پوست آمادگی سازگاری با شرایط پر نور را ندارد و درصورتی که در معرض نور زیاد قرار گیرد، احتمال سرطانی شدن سلول‌هایش چندین برابر میشود.
مهم ترین علائم سرطان پوست
سرطان پوست معمولا خوش‌خیم و بسیار درمان‌پذیر است. پزشک با جدا کردن بخش آسیب دیده از پوست مانع از رشد و توسعه بیماری میشود اما مراجعه زودهنگام به پزشک اهمیت زیادی در درمان سرطان پوست دارد. باید مراقب باشید و هرگونه تغییری که در پوست شما ایجاد شد، با پزشک در میان بگذارید.
تغییر رنگ پوست، ایجاد لک جدید روی پوست، تغییر اندازه خال‌های پوستی یا ترمیم نشدن زخم نشانه‌های خوبی نیستند. اما مهم‌ترین علامت هشدار سرطان پوست، خال‌ها هستند. خال‌هایتان را دقیق بررسی کنید و تغییرات یا ویژگی‌های آنها را زیرنظر داشته باشید.
نامتقارن بودن خال‌ها یک نشانه جدی است. به‌طور طبیعی، خال‌های ما متقارن هستند. اگر یک خط فرضی را در وسط خال درنظر بگیرید و ۲ نیمه را با هم مقایسه کنید، باید هر دو طرف شبیه به هم باشند. اگر این دو نیمه به یکدیگر شباهت نداشتند ممکن است این خال، یک خال سرطانی باشد.
اگر حاشیه خال ناصافی و ناهمواری داشت یا محو شده بود یا شکل نامنظم داشت باید درباره سلامتی خال نگران شوید. خال‌هایی که رنگ یکنواخت ندارند، مثلا بخشی از آنها قهوه‌ای و بخشی دیگر سیاه یا قرمز است، میتوانند نشانه‌ای از بیماری باشند. خال‌های بزرگ‌تر از ته مداد هم مشکوک هستند. به‌طور کلی، خال‌های خوش‌خیم کوچک‌تر از ۶ میلی‌متر هستند.
علائم سرطان پوست در قسمت های مختلف پوست و بدن
سه نوع سرطان پوست وجود دارد که عبارتند از: ملانوم (ملانوما)، سرطان سلول ها بازال (پایه) و سرطان سلول های سنگفرشی. علائم سرطان پوست معمولا در قسمت های خاصی از پوست بدن بروز می کند و لازم است افراد مستعد، بیش از دیگران به این علائم هشدار دهنده توجه کنند. در اینجا مناطقی از بدن که سرطان پوست را نشان می دهند، بیان می کنیم. مهم‌ترین اصل در درمان سرطان پوست، مراجعه به موقع به پزشک است. قبل از آن، شما باید به خوبی ویژگی‌های خال‌ها و لکه‌های پوست‌تان را بشناسید و تغییرات آنها را زیرنظر داشته باشید. بیشتر مواقع، ضایعات پوستی در نواحی پشت گردن، پشت تنه، پایین ران و ساق پا ایجاد میشود. اما نباید بررسی پوست‌تان را به همین نقاط محدود کنید.
لایه های مخاطی از مواضع بروز علائم سرطان پوست
غشاهای مخاطی شامل لب ها، داخل دهان، بینی و بافت تناسلی می باشد. سرطان کارسینومای سلول های سنگفرشی و ملانوم می تواند در لایه مخاطی رخ دهد. کارسینومای سلول سنگفرشی می تواند مانند یک زخم باز و خشن و بعضا همراه با خونریزی خود را نشان دهد. همه افراد ممکن است دچار ملانوم در این ناحیه شوند و این مشکل در افراد دارای رنگ پوست تیره تر بیشتر دیده می شود.
بین انگشتان پا
بهتر است نه تنها برای تمیز کردن، بلکه برای بررسی آثار هر گونه بیماری از جمله بیماری خطرناک سرطان پوست، هر چند مدت یک بار و به طور منظم بین انگشتان پاهایتان را بررسی نمایید. وجود لکه های تیره، زخم هایی که بهبود نمی یابند و ضایعات دیگر از علایم بروز مشکل پوستی مانند سرطان پوست محسوب می شوند، و باید به دقت به این نشانه ها توجه نمایید.
ناحیه بین باسن
انواع معمول سرطان سلول بازال پوست، سرطان سلول سنگفرشی و انواع ملانوم را در ناحیه بین باسن می توان دید. بثورات جلدی در ناحیه بین باسن را حتما جدی بگیرید و مانند گوش هر از چند گاهی این قسمت را با آینه چک کنید.
پشت گوش
پشت گوش نیز از نواحی مهمی است که تغییرات ظاهری ایجاده شده در این قسمت می تواند از علائم سرطان پوست باشد. پشت گوش می توان علائم و سلول های بازال سرطان پوست را یافت. بنابراین بهتر است هر از چند گاهی با یک آینه پشت گوش هایتان را بررسی کنید و یا از کسی بخواهید تا این کار را برایتان انجام دهد.
کف پاها، کف دست ها و بستر ناخن ها
ملانوم رخ داده در کف پا و کف دست با نام رسمی «آکرال لنتی جینوس ملانوما» شناخته می شود. این نام همچنین برای ملانومای لایه های مخاطی و بستر ناخن ها نیز به کار می رود.
اگر چه ملانوم بیشتر در افراد سفید پوست رخ می دهد تا در افرادی با رنگ پوست تیره، اما افراد تیره پوستی که دچار ملانوم می شوند، اغلب درگیر نوع آکرال لنتی جینوس هستند و ۳۵ تا ۹۰ درصد در قسمت کف پاها رخ می دهد.
دیگر نواحی بروز علائم سرطان پوست
نواحی پنهان مثل لای انگشت‌ها، کشاله ران، پشت زانو و… را هم چک کنید. اگر عوامل خطرزای بیماری را دارید یا سابقه این سرطان در خانواده‌تان وجود داشته، می‌توانید از خال‌هایتان عکس بگیرید و تغییرات آنها را دنبال کنید تا چیزی از چشمتان دور نماند.
پیشگیری از سرطان پوست با تغذیه مناسب
اگرچه سرطان پوست یکی از رایج‌ترین سرطان‌هاست اما محققان راه‌های زیادی را برای پیشگیری از این بیماری پیشنهاد می‌کنند؛ از خوردن آسپرین گرفته تا فیبر و کافئین و آنتی اکسیدان.
پیشگیری از سرطان پوست با مصرف مواد آنتی اکسیدان
اگر زیاد در معرض آفتاب هستید، آنتی‌اکسیدان بیشتری را در برنامه غذایی خود جای دهید. آنتی‌اکسیدان‌ها بیشتر در میوه‌ها وجود دارند و کلم بروکلی، انگور، انار، فلفل دلمه و گوجه فرنگی منابع غنی این ماده هستند.
مصرف قهوه، چای و شکلات تلخ
مصرف کافئین می‌تواند بدن را در مقابل سرطان پوست ایمن کند. محققان دانشگاه سیاتل در تحقیقی رابطه میان استفاده از کافئین و کاهش ابتلا به برخی انواع سرطان پوست را بررسی کرده و دریافتند که کافئین، سلولهای تخریب‌شده پوست را در بر می‌گیرد و مانع از پیشروی تومورهای سرطانی میشود.
در واقع، وقتی سلولهای پوست در معرض تابش فرابنفش قرار می‌گیرد، تغییراتی در دی‌ان‌ای آنها به‌وجود می‌آید که احتمال بروز سرطان را بالا می‌برد. کافئین این آسیب‌ها را برطرف می‌کند و مانع ایجاد سلول سرطانی میشود. بنابراین توصیه میشود چای، قهوه و شکلات تلخ را در برنامه روزانه خود جای دهید.
فیبر و پیشگیری از سرطان پوست
تا جایی که می‌توانید غذاهای حاوی فیبر مصرف کنید. فیبرها باعث می‌شوند که روده‌ها با سرعت بیشتری توکسین‌های سرطان‌زا را دفع کنند. بیشترین میزان فیبر در میوه و سبزیجات تازه، غلات کامل و سبوس‌دار وجود دارد.
آسپرین می تواند در پیشگیری از سرطان پوست موثر یاشد
از مزایای آسپرین در جلوگیری از ابتلا به فشار خون و بیماری‌های قلبی و عروقی شنیده‌اید. اما جالب است بدانید که نتایج پژوهشی که در دانشگاه استنفورد آمریکا انجام شده، نشان می‌دهد که اثرات ضدالتهابی آسپرین می‌تواند خطر بروز سرطان پوست را در زنان کاهش دهد.
محققان ۵۹ هزار زن را در مدت ۱۲سال مورد بررسی قرار دادند و دریافتند زنانی که در این مدت، آسپرین مصرف می‌کردند در مقایسه با دیگران، ۲۱درصد خطر کمتری برای ابتلا به سرطان پوست داشتند. علاوه بر این، هرچه طول مدت مصرف آسپرین افزایش پیدا می‌کرد، خطر ابتلا به این سرطان هم کمتر می‌شد.
مصرف غذاهای حاوی امگا ۳
محققان دانشگاه منچستر با بررسی اثر روغن ماهی روی سیستم دفاعی پوست ۷۹ فرد سالم متوجه شدند که مصرف امگا ۳ موجود در روغن ماهی می‌تواند از سرطان پوست پیشگیری کند. در واقع، نتایج نشان داد نقص سیستم ایمنی در افرادی که از این مکمل استفاده کردند تا ۵۰ درصد کمتر از افرادی بود که از این مکمل استفاده نکردند.
نوآورد